Μέχρι πρότινος, η Ελλάδα και η Ιταλία ήταν οι μόνες χώρες της Ευρωζώνης που δεν είχαν θεσμοθετήσει το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα. Ιδιαίτερα για τη χώρα μας, οι στατιστικές της φτώχειας καταδείκνυαν κάθε χρόνο και ένα άλλο οξύμωρο: να έχουμε κοινωνικές δαπάνες (αναλογικά ίσες με τις υπόλοιπες χώρες), αλλά να μην έχουμε… κοινωνικό κράτος! Ο λόγος; Αυτές δεν έφταναν ποτέ σε εκείνους που τις είχαν πραγματικά ανάγκη…
Ενδεικτικά, το 2009 το ελληνικό κράτος, με την παρέμβασή του, μείωσε το ποσοστό φτώχειας κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες (από 22,7% σε 19,7%), ενώ τα άλλα ευρωπαϊκά κράτη, με τη δική τους παρέμβαση, κατά 8,8 ποσοστιαίες μονάδες (από 25,1% σε 16,3%). Με απλά λόγια, η αποτελεσματικότητα των κρατικών δαπανών στην καταπολέμηση της φτώχειας ήταν περίπου… τριπλάσια στην Ευρώπη από ό,τι στην Ελλάδα!
Το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα δεν είναι μόνο ένας θεσμός που απουσίαζε για χρόνια αδικαιολόγητα από την Ελλάδα και, επομένως, ήταν επιβεβλημένος. Είναι και μια παρέμβαση που μπορεί να φέρει επιτέλους αποτελέσματα, κατευθύνοντας χρήματα στοχευμένα – όχι χύδην και απροσδιόριστα, ως συνήθως…
Για δεκαετίες, όλοι ζητούσαμε αύξηση των κρατικών δαπανών και το πολιτικό σύστημα πλειοδοτούσε… Σαν οι πόροι να ήταν απεριόριστοι και να έπεφταν ως μάννα εξ ουρανού. Αργήσαμε πολύ να καταλάβουμε –και το καταλαβαίνουμε τώρα με τον οδυνηρότερο τρόπο– ότι δεν μπορούμε πια να τυπώνουμε χρήμα (δημιουργώντας πληθωρισμό, εν συνεχεία υποτίμηση και ξανά πληθωρισμό, στο φαύλο κύκλο της δεκαετίας του 1980) και ότι κάθε ευρώ προέρχεται πλέον από φορολογία ή από δανεισμό, με τον τελευταίο να έχει πάψει προ πολλού να είναι φθηνός και να παρέχεται αφειδώς, χωρίς όρους και προϋποθέσεις. Ενώ συνειδητοποιούμε πια, εκ των υστέρων, ότι, όταν οι δανειακές συνθήκες ήταν ιδανικές, αποτύχαμε παταγωδώς να τις αξιοποιήσουμε για να γίνουν επενδύσεις και να αυξηθεί το εθνικό προϊόν, αλλά επιδοθήκαμε στην κατανάλωση, με αποτέλεσμα τα ελλείμματα να ξεφύγουν και να αθροιστούν σε ένα τερατώδες χρέος, που μας απέκλεισε από τις αγορές δανειακών κεφαλαίων…
Τώρα, αν εκτιμήσουμε όπως πρέπει την αξία του χρήματος, όχι μόνο θα πάψουμε να συνηγορούμε αδιάκριτα υπέρ κάθε δαπάνης, αλλά θα απαιτήσουμε κάθε ευρώ που μας αφαιρείται ή μας φορτώνεται στο μέλλον να πιάνει τόπο. Αυτό πρακτικά σημαίνει ποσοτικά όρια και λογοδοσία, ελέγχους και κυρώσεις.
Η αλήθεια, βέβαια, είναι ότι δεν ήταν μόνο η ιδεολογική επικράτηση του κρατισμού που οδήγησε στη δημοσιονομική κραιπάλη, αλλά και τα “άσφαιρα όπλα” της δημόσιας διοίκησης. Ακόμα κι αν κάποιος πολιτικός είχε τη βούληση να πάει κόντρα στην κατεστημένη νοοτροπία, έπρεπε πρώτα να διασταυρώσει πραγματικά στοιχεία για να απογράψει τους δικαιούχους – πράγμα που φάνταζε οιονεί αδύνατο. Η εισαγωγή της μηχανογράφησης σε όλον το δημόσιο τομέα θα αποκαλύψει τους τζαμπατζήδες και θα διαχωρίσει την ήρα από το στάρι…
Είναι μια μεγάλη διαρθρωτική μεταρρύθμιση που έπρεπε να γίνει ανεξαρτήτως Μνημονίων και κρίσης. Πόσοι μπορούμε να παραδεχτούμε ότι, χωρίς την πίεση των πιστωτών, είναι άγνωστο αν και πότε θα γινόταν; «Περιμένοντας τους βαρβάρους», όπως θα έλεγε και ο μεγάλος αλεξανδρινός ποιητής. Κι εμείς επειγόμαστε να τους διώξουμε, λες και είμαστε σίγουροι ότι μόνοι μας θα τα καταφέρουμε καλύτερα…
Δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα Reporter.gr στις 19 Ιουλίου 2014:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου